Sự an toàn và hợp pháp khi sử dụng thông tin trang 52 trong sách giáo khoa tin học lớp 6, NXB Cánh Diều, mời các em tham khảo cùng Bumbii.
Chủ đề D. Đạo đức, pháp luật và văn hóa trong môi trường số. Bài 2. Sự an toàn và hợp pháp khi sử dụng thông tin.
Thông tin cá nhân và tập thể
Hoạt động 1
Trong các câu sau, câu nào đúng, câu nào sai? Giải thích lí do.
1) Tên trường, tên lớp đang theo học; họ tên của phụ huynh; tên cơ quan nơi bố mẹ đang công tác là những thông tin cá nhân, do vậy không nên dễ đàng tiết lộ cho người lạ.
2) Danh sách một lớp học (gồm có họ tên, ngày sinh, giới tính) là thông tin tập thể, nếu tuỳ tiện công bố rộng rãi thì có thể gây ra hậu quả xấu.
3) Chỉ người lớn mới cần phải bảo vệ thông tin cá nhân, học sinh chưa đi làm nên không có thông tin gì cần bảo mật.
Đáp án:
1) Đúng. Những thông tin cá nhân tưởng chừng rất nhỏ và không đáng chú ý nhưng nếu tùy tiện công khai thì cũng có thể bị kẻ xấu lợi dụng để lừa đảo hay mưu lợi.
2) Đúng. Danh sách lớp vừa là thông tin tập thể vừa chứa thông tin cá nhân về các bạn học sinh. Hai loại thông tin đó không được tùy tiện công bố.
3) Sai. Nếu lấy được thông tin cá nhân của em thì kẻ xấu có thể thực hiện những hành vi nguy hiểm như đe dọa, tống tiền.
Bảo vệ thông tin cá nhân
Hoạt động 2
Trong các câu sau, câu nào đúng, câu nào sai? Giải thích lí do.
1) Nên tắt chế độ gõ tiếng Việt khi nhập mật khẩu.
2) Đăng nhập như ở Hình 2 là an toàn.
3) Khi làm việc trên máy tính của người khác, nếu màn hình hiện thị thông báo như Hình 3 thì nên lựa chọn “Không bao giờ”.
Đáp án:
1) Đúng. Chế độ gõ tiếng Việt có thể khiến cho mật khẩu nhập vào bị sai lệch.
2) Sai. Đăng nhập trong chế độ hiển thị mật khẩu là không an toàn vì có thể bị người bên cạnh nhìn lén. Trước khi đăng nhập, nháy chuột vào ô “hiện mật khẩu” để chuyển sang chế độ ẩn mật khẩu thì sẽ an toàn hơn.
3) Đúng. Nếu nháy chuột vào nút “Save” sẽ khiến trình duyệt lưu lại mật khẩu vào nhập vào trong máy, trong trường hợp máy tính đã bị nhiễm virus từ trước thì việc này có thể sẽ khiến mật khẩu lọt vào tay kẻ xấu.
LUYỆN TẬP
Bài 1
Mỗi hoạt động chia sẻ thông tin sau đây có an toàn và hợp pháp hay không? Hãy giải thích lí do.
1) Nam và Minh là bạn thân. Vì Minh cần gấp, Nam cho Minh mượn dùng tài khoản mạng xã hội của mình bằng cách gửi mật khẩu đăng nhập cho Minh qua email.
2) Nam và Minh là bạn thân. Nam có em nhỏ bị lạc. Với mong muốn giúp tìm được em của Nam, Minh tự ý đăng lên mạng xã hội tin nhắn tìm trẻ lạc, trong đó có ảnh em của Nam, địa chỉ nhà, số điện thoại và địa chỉ email của Nam.
Đáp án:
1) Không an toàn. Nếu tài khoản email của Minh bị kẻ xấu nắm được thì email của Nam sẽ bị đọc trộm và mật khẩu đăng nhập mạng xã hội của Nam cũng sẽ lọt vào tay kẻ xấu. Không nên chia sẻ mật khẩu với người khác.
2) Việc Minh đăng tin là không hợp pháp nếu chưa được sự đồng ý của Nam. Dù mục đích của Minh là tốt nhưng việc công khai thông tin cá nhân của người khác mà chưa được họ đồng ý là vi phạm pháp luật. Ngoài ra, việc công khai thông tin cá nhân có thể gây hậu quả xấu, ví dụ kẻ lừa gạt có thể gọi điện để tống tiền.
Bài 2
Nên áp dụng những biện pháp nào sau đây để bảo vệ thông tin cá nhân?
1) Cảnh giác khi đột nhiên xuất hiện một cửa sổ từ một trang web lạ với yêu cầu điền thông tin cá nhân.
2) Không nên lưu lại mật khẩu trên trình duyệt web với mục đích lần sau dễ dàng đăng nhập.
3) Thay đổi mật khẩu hằng ngày.
4) Hạn chế đăng nhập ở các máy tính công cộng hay sử dụng Wifi công cộng.
Đáp án:
Nên áp dụng biện pháp 1), 2), 4). Không nên áp dụng biện pháp 3).
1) Khi một cửa sổ đột nhiên hiện ra từ một trang web lạ và yêu cầu điền thông tin cá nhân thì đó chính là một hình thức lừa đảo.
2) Đôi khi trình duyệt đề nghị người dùng lưu lại mật khẩu để lần sau dễ dàng đăng nhập, nhưng mật khẩu lưu trong máy có thể bị virus đọc trộm nếu máy bị virus xâm nhập. Vì vậy chỉ nên lưu mật khẩu khi hoàn toàn tin tưởng vào mức độ bảo mật của máy tính, ví dụ khi đăng nhập trên máy tính không phải của mình thì không nên làm điều này.
3) Không nên dùng biện pháp này. Mật khẩu cần thay đổi định kì để tránh nguy cơ bị kẻ xấu khám phá, tuy nhiên ngày nào cũng thay đổi mật khẩu có thể khiến người dùng khó nhớ, nhầm lẫn, hay quên mất.
4) Máy tính và mạng Wifi ở nơi công cộng thường tiềm ẩn virus hoặc những tin tặc nghe lén thông tin qua mạng.
VẬN DỤNG
Em hãy kể tên hai trang báo điện tử bằng tiếng Việt cung cấp những thông tin đáng tin cậy.
Hướng dẫn:
Tìm kiếm với từ khóa “báo điện tử” sẽ thấy rất nhiều trang báo điện tử bằng tiếng Việt, ví dụ như zingnews.vn; vnexpress.net. Thông tin về cơ quan chủ quan và giấy phép hoạt động thường nằm ở cuối trang chủ (Home page), nếu chúng không nằm ở đó thì có thể tìm kiếm với từ khóa là: “báo điện tử <tên trang báo>” + “giấy phép hoạt động”.
Câu hỏi tự kiểm tra
Câu 1
Tên môn thể thao, tên bài hát và tên thú cưng mình yêu thích, thông tin dùng làm tên đăng nhập cho tài khoản email có phải là những thông tin cá nhân hay không?
Đáp án:
Đó đều là những thông tin cá nhân. Những thông tin đó hỗ trợ việc tìm kiếm, phân biệt, định danh một cá nhân.
Câu 2
Trong bản thông báo danh sách các em thiếu niên tham gia biểu diễn văn nghệ ở địa phương có họ tên phụ huynh, địa chỉ nhà. Theo em điều này có làm lộ thông tin cá nhân hay không?
Đáp án:
Họ tên phụ huynh và địa chỉ nhà là những thông tin cá nhân.
Câu 3
Em có tán thành cách làm sau đây không: “Tìm một mật khẩu mạnh rồi dùng mật khẩu đó cho mọi tài khoản cá nhân của mình một cách lâu dài”?
Đáp án:
Mật khẩu tuy mạnh nhưng nếu dùng để đăng nhập cho nhiều tài khoản khác nhau sẽ khiến cho mật khẩu dễ bị khám phá hơn. Nếu mật khẩu bị lộ thì tất cả những tài khoảng dùng mật khẩu đó đều bị chiếm đoạt.
__________***__________
Xem các bài giải khác tại https://bumbii.com/giai-bai-tap-sgk-tin-hoc-lop-6-nxb-canh-dieu/
Xem thêm các bài trong chủ đề D Đạo đức, pháp luật và văn hóa trong môi trường số:
Bài 3. Thực hành phòng vệ trước ảnh hưởng xấu từ Internet
Thông tin liên hệ & mạng xã hội:
Website: https://bumbii.com/
Facebook: https://www.facebook.com/bumbiiapp
Pinterest: https://www.pinterest.com/bumbiitech
Thông tin liên hệ & mạng xã hội:
Website: https://bumbii.com/
Facebook: https://www.facebook.com/bumbiiapp
Pinterest: https://www.pinterest.com/bumbiitech
Không bao giờ từ bỏ hy vọng. Cố gắng mỗi ngày.