Bài 1. Khái niệm thuật toán

Bài 1 Khái niệm thuật toán trang 80 trong sách giáo khoa tin học lớp 6, NXB Cánh Diều, mời các em tham khảo cùng Bumbii.

Chủ đề F. Giải quyết vấn đề với sự trợ giúp của máy tính. Bài 1. Khái niệm thuật toán.

Thuật toán trong cuộc sống hằng ngày

Hoạt động

Có một bài thơ lục bát khá phổ biến trong các thế hệ học sinh:

Muốn tìm diện tích hình thang

Đáy lớn đáy nhỏ ta mang cộng vào

Rồi đem nhân với chiều cao

Chia đôi lấy nửa thế nào cũng ra.

1) Bài thơ trên cho biết cách giải quyết bài toán nào?

2) Hãy nêu lại từng bước giải bài toán đó, đánh số thứ tự cho các bước.

Đáp án:

1) Bài thơ trên cho biết cách giải quyết bài toán diện tích hình thang.

2) Các bước giải bài toán tìm diện tích hình thang.

Bước 1: Muốn tìm diện tích hình thang, ta có đáy lớn, đáy nhỏ, chiều cao.

Bước 2: Áp dụng quy tắc để tính diện tích hình thang:

Diện tích hình thang = ((Đáy lớn + đáy nhỏ) x chiều cao)/2

Bước 3: Ta có được kết quả diện tích hình thang.

LUYỆN TẬP

Bài 1

Trong một bài tập làm theo nhóm, bạn Mai được giao nhiệm vụ tìm một ảnh đồng hồ thông mình trên Internet. Em hãy:

1) Phát biểu nhiệm vụ giao cho bạn Mai dưới dạng một bài toán và đặt tên cho bài toán đó.

2) Nêu một thuật toán cho bài toán em vừa phát biểu ở trên, đánh số cho các bước của thuật toán.

Đáp án:

Để phát biểu và đặt tên bài toán, cần phải mô tả rõ đầu vào, đầu ra và đặt tên bài toán, các dữ liệu bài toán đã cho.

1) Bài toán “Tìm một ảnh đồng hồ thông minh trên Internet”.

Đầu vào: Sử dụng Internet.

Đầu ra: Một ảnh đồng hồ thông minh.

2) Thuật toán:

Bước 1. Khởi chạy máy tìm kiếm, ví dụ Google.

Bước 2. Gõ nhập từ khóa tìm kiếm “đồng hồ thông minh”.

Bước 3. Chọn một ảnh trong mục kết quả hình ảnh “đồng hồ thông minh” – Image Results.

Bài 2

Theo kiểu mô tả một thuật toán, em hãy chỉ cho bạn Tuấn cách đi từ trường học về nhà bạn Quân (nhà có mũi tên chỉ vào) sau khi quan sát hình dưới đây.

Đáp án:

Mô tả một thuật toán:

Bước 1. Từ cổng trường đi ra rẽ tay trái.

Bước 2. Đi thẳng cho đến ngã tư đầu tiên.

Bước 3. (Tại ngã tư này) rẽ tay trái.

Bước 4. Đi thẳng cho đến ngã ba đầu tiên.

Bước 5. (Tại ngã ba này) rẽ tay phải.

Bước 6. Đi thẳng cho đến ngã ba đầu tiên.

Bước 7. (Tại ngã ba này) rẽ tay phải.

Bước 8. Đi thẳng cho đến chỗ đường ngoặt sang trái.

Bước 9. Đi theo đường ngoặt sang trái thẳng đến nhà Quân.

VẬN DỤNG

Khi còn học ở cấp tiểu học, em đã từng tạo được một chương trình trong môi trường lập trình trực quan (ví dụ Scratch) để thể hiện một nhân vật chuyển động. Bảng liệt kê tuần tự các bước làm cho nhân vật chuyển động có phải là một thuật toán không? Vì sao?

Đáp án:

Có. Vì em đã từng tạo được chương trình trong môi trường lập trình trực quan (ví dụ Scratch) chính là một cách mô tả thuật toán.

CÂU HỎI TỰ KIỂM TRA

Câu 1

Em hãy chọn câu trả lời đúng cho câu hỏi “Cần làm thế nào để lên kế hoạch cụ thể, từng bước rõ ràng nhằm hoàn thành một nhiệm vụ, giải quyết một vấn đề ?”:

1) Xác định nó như một bài toán.

2) Chia bài toán làm nhiều phần; nêu việc phải làm để giải quyết mỗi phần.

3) Sắp xếp lại trình tự các việc phải làm cho hợp lí.

4) Cần làm cả ba việc trên.

Đáp án: Bài Khái niệm thuật toán

Phương án đúng là 4) Cần làm cả ba việc trên.

Câu 2

Trong các câu sau, câu nào đúng?

1) Bài toán là một vấn đề phải giải quyết bằng tính toán.

2) Bài toán là một nhiệm vụ cần hoàn thành, đã xác định rõ ràng đầu vào và đầu ra.

3) Thuật toán là cách để tính toán nhanh.

4) Thuật toán là một quy trình chặt chẽ gồm một số bước, có chỉ rõ trình tự thực hiện để hoàn thành một nhiệm vụ, giải quyết một vấn đề nào đó.