Bài 2. Sơ đồ hình cây

Chủ đề C. Tổ chức lưu trữ, tìm kiếm và trao đổi thông tin – C1. Sắp xếp để dễ tìm – Bài 2. Sơ đồ hình cây – trang 39 sách giáo khoa Tin học Lớp 3 – Cánh Diều. Mời các em tham khảo cùng Bumbii.

Khởi động

Theo em, thể hiện sắp xếp phân loại bằng sơ đồ có đem lại lợi ích gì không?

Trả lời:

Sắp xếp phân loại bằng sơ đồ giúp phân loại các thông tin một cách khoa học, người dùng có thể dễ dàng theo dõi, tìm kiếm và ghi nhớ lâu hơn.

1. Biết cách tìm nhanh một vật khi đã được sắp xếp

Hoạt động 1

Các toa trong đoàn tàu hỏa từ đầu máy về cuối được đánh số thứ tự liên tiếp: toa số 1, toa số 2, toa số 3, …

a) Theo em có cần đánh số các toa tàu theo thứ tự như vậy không? Vì sao?

b) Trên sân ga, nếu em đang đứng ở vị trí toa số 5, muốn tìm đến toa số 8 thì em sẽ làm thế nào?

Trả lời:

a) Việc đánh số các toa như thế là cần thiết vì đoàn tàu rất dài, việc đánh số các toa tàu theo thứ tự giúp hành khách dễ dàng tìm được toa ngồi của mình.

b) Em tìm đến toa có ghi số 8 trên thân toa hoặc đi thêm 3 toa nữa về phía đuôi tàu.

Trò chơi: Nhóm nào tìm giỏi hơn?

1. Chuẩn bị vật liệu để chơi

– 2 bộ ảnh giống nhau, gồm các ảnh động vật, rau, củ, hoa.

– 2 bàn, trên mỗi bàn đặt 1 bộ ảnh và 5 phong bì.

2. Cách chơi

– Hai nhóm thi với nhau (mỗi nhóm một bàn).

– Mỗi nhóm cử một bạn lên sắp xếp ảnh, cho vào 5 phong bì (yêu cầu làm trong 3 phút). Sau đó mỗi nhóm cử 1 bạn khác lên thi tìm ảnh theo yêu cầu của quản trò.

– Quản trò nêu tên một con vật, tên một loại rau, củ hay tên một loài hoa. Hai bạn thi của hai nhóm tìm ảnh và giơ ảnh lên.

Luật thắng- thua: Mỗi lần quản trò yêu cầu tìm, nhóm nào tìm nhanh hơn sẽ được cộng thêm 1 điểm. Sau 8 lần tìm, nhóm nào có tổng điểm cao hơn là nhóm thắng cuộc.

3. Thảo luận trò chơi

Làm thế nào để tìm được nhanh?

Hướng dẫn:

Bạn nào lên sắp xếp ảnh thì sắp xếp theo 5 nhóm và chia vào 5 phong bì để tìm được nhanh hơn. Để tìm được đồ vật nhanh em cần phải biết trước đó các đồ vật được sắp xếp như thế nào.

2. Sơ đồ hình cây biểu diễn sắp xếp phân loại

Hoạt động 2

Bạn Minh Khuê dùng sơ đồ ở Hình 1 để mô tả cách bạn ấy sắp xếp tủ sách của mình.

1. Muốn lấy được sách giáo khoa Tin học 3, Khuê phải tìm trong ngăn sách nào?

2. Bạn Thanh Bình nói rằng sơ đồ Hình 2 cũng mô tả cách sắp xếp sách của bạn Minh Khuê. Em có đồng ý với bạn Thanh Bình không?

Trả lời:

1. Muốn lấy được sách giáo khoa Tin học 3, Khuê phải tìm trong ngăn “Sách giáo khoa và vở bài tập lớp 3”.

2. Em đồng ý với bạn Thanh Bình. Cả hai sơ đồ đều là mô tả cách sắp xếp sách của bạn Minh Khuê.

Luyện tập

Tủ sách của bạn Minh Khuê được sắp xếp theo sơ đồ ở Hình 2. Có 20 quyển truyện Doraemon được sắp xếp từ tập 1 đến tập 20 trong một ngăn của tủ. Em hãy chỉ ra các cách tìm quyển truyện Doraemon tập 14.

Trả lời:

Bạn Minh Khuê tìm trong ngăn “Sách, truyện thiếu nhi”. Sau đó tìm theo hai cách:

Cách 1: Bạn Minh Khuê có thể tìm cuốn có ghi số 14 ở bìa (gáy) sách.

Cách 2: Từ cuốn số 1, bạn Minh Khuê chọn cuốn truyện ở vị trí thứ 14.

Vận dụng

Trong một máy tính có chứa nhiều tài liệu phục vụ học tập và giải trí như: tài liệu, tranh ảnh, trò chơi. Em nên sắp xếp và phân loại những tài liệu đó như thế nào? Gợi ý: Em nên thể hiện bằng sơ đồ hình cây.

Trả lời:

Em sẽ phân loại thành 3 thư mục, đó là tài liệu, tranh ảnh và trò chơi như sau: